Sayılarla yemeksepeti..
Yemeksepeti başarıya nasıl ulaştı?
Kriz dönemi ve 2000 yılında Türkiye'deki durum
- Her zaman en iyi arkadaşınız iş ortaklığı için en doğru kişi olmayabilir. Bir işe girerken, o işi en doğru yapacak kişi ile çalışmak her zaman önemlidir. Nevzat Aydın, bu konuda fazlasıyla şanslı olduğunu söylüyor, çünkü yemeksepeti.com ekibi, işini günümüze kadar uyumlu bir şekilde yapan başarılı bir ekip.
- 1000 fikir, 7 proje, 2 başarı öyküsü.. Nevzat Bey'in de belirttiği gibi, asıl önemli olan yeni fikirler üretmek değil, üretilen fikirleri proje haline getirip, gerektiğinde elini taşın altına sokabilmek. Projelendirme, bir bakıma başarının anahtarı.
- Doğru yer, Doğru Proje, Doğru Zaman.. Nevzat Aydın, 2000 senesinin bu projeye başlamak içi doğru zaman olduğunu düşünmüş ve MBA eğitiminin tamamlanmasına 5 ders kalmasına rağmen, yemeksepeti projesini hayata geçirmek üzere Türkiye'ye dönmüş. "Eğer o an buraya gelip bu projeyi başlatmasaydık, yemeksepeti.com bu denli bir başarıya ulaşamayabilirdi." diyor Nevzat Bey.
Yemeksepeti'nin İş Modeli
Nevzat Bey, öncelikle Türkiye'deki yemeksepeti.com modelinin yurtdışında bir örneği olmadığını vurguladı.
Projede ilk aşama restoranlar ile anlaşma sağlanması. Akla gelen ilk soru da, restoranların hangi şartlar altında bu projede yer almak isteyebilecekleri. Kurulacak model, restoranların ve kullanıcıların istekli olarak içinde bulunmak isteyecekleri bir model olmalıydı. Bu doğrultuda, restoranların çalışma saatlerini zorlamadan, sadece gelen siparişi ileterek, restoranların kazandığı paradan belli bir komisyon alınacak şekilde bir model geliştirilmiş. Bu noktada kullanıcı istekleri ve kaygıları da ön plana çıkmış. Sıkıntılardan bir tanesi kullanıcıların kredi kartı bilgilerini vermek istememeleri ile ilgili. "Kredi kartınız bizi ilgilendirmiyor" sloganı, bu kaygıları ortadan kaldırmak amacıyla yazılmış ve halen sitede kullanılan bir slogan. Kullanıcıların bir diğer kaygısı da şikayetlerin nasıl iletileceği yönünde. Bunu gidermek için de günün her saati telefonla ulaşılabilecek bir destek hattı ile site üzerinden online mesajlaşma servisi oluşturulmuş. Böylece müşteri isteklerine en kısa sürede cevap verilebiliyor.
Önceleri siparişlerdeki hata oranı %7 civarında iken, bu sayı şu an %2 olarak belirlenmiş.
Sürekliliği ve kaliteyi sağlamak için de, tüm restoranların en güncel menüleri sunuluyor.
Konu yemek servisi olunca, ister istemez zaman ile yarışılıyor. Bu sektör, insanı memnun etmenin de zor olduğu bir sektör. Bu nedenle yemeksepeti.com mümkün olduğunda kullanıcı tarafında yer alarak hizmet vermeye çalışıyor.
Bu amacı gerçekleştirirken zorluklarla karşılaşılması da kaçınılmaz hale gelmiş. Öncelikle, kaliteli ve amaca yönelik bir ekip kurmak gerçekten zor.
Yaşanan bir diğer zorluk da finansal sorunların ortaya çıkması. Ekonomik kriz dönemlerinde iş planlarının doğru şekilde yönlendirilmesi gerekiyor. Nevzat Aydın, her 3 ayda bir finansal verileri bizzat güncellediğini söyledi.
Sektörde ilk olmanın getirdiği bir takım avantaj ve dezavantajlar da mevcut. Sistemin nasıl doğru olacağı düşünülüyorsa, o şekilde oluşturulabiliyor. Yani önce ve bağımsız bir sistem oluşturma yaklaşımı var. Fakat diğer yandan, sistemin ne olduğunu bilmeyenlere de sistemi sıfırdan anlatmak gerekiyor. Bu da sıkıntılara yol açıyor.
Bir diğer güçlük de internete ve e-ticarete olan önyargı ile ilgili. Bu sıkıntının giderilmesi için, projenin doğru konumlandırılması gerekiyor. Bu da kontrollü ve profesyonel bir yönetim anlayışı ile sağlanmış.
- Nevzat Bey, aynı ürünlerin kıyaslandığı sektörlerde rekabetteki en önemli kriterin "fiyat" olduğunu dile getirdi ve yemeksepetinin bu açıdan oldukça avantajlı olduğunu vurguladı. Çünkü yemeksepeti.com her ürünün fiyatı zaten belli.
- İnternet ve bir tık uzakta olan rakip
- Paket servis hizmetinin zorluğu
- Pazarın çok büyük olmaması.. Nevzat Bey paket servis hizmetinin ilerleyen yıllarda daha da gelişeceğini söylüyor.
- Yılların alışkanlığı: Telefon. Günümüzde de halen siparişlerin %93'lük bir bölümü telefon aracılığı ile gerçekleştiriliyor. Yemeksepeti.com'un hedefi, telefonun tek yol olmadığını ve telefondan başka sipariş alternatiflerinin de olabileceğini göstermek.
Yemeksepet.com'un sadakat anlayışı
- "Müşteri daima haklıdır." Kullanıcı bu sayede kendisinin yemeksepeti.com için ne kadar önemli olduğunun farkında oluyor.
- Kullanıcı, daha önce almış olduğu bir ürünü bir sonraki siparişinde daha ucuza alabiliyor.
- "Hiçbir sadakat programı, kötü hizmet ve ürünün üstesinden gelemez."
Neler yapıldı, sırada neler var?
- Puanlama sistemi. (Hız, Servis, Lezzet) Puanlama sistemleri, çoğunlukla büyük zincirlerin şube performanslarını kontrol etmek için başvurdukları bir yöntem. Yemeksepeti.com da bu yöntemi kullanarak kullanıcı görüşlerini ve restoran performanslarını birleştiriyor.
- GPRS POS sistemi. Bu sistem restorana siparişi daha çabuk ve doğru iletebilmek için geliştirilmiş ve siparişlerin %78'lik bir bölümü bu sistem aracılığıyla ulaştırılıyor.
- Web sitesi üzerinden Canlı Yardım Servisi.
- Platform Bağımsız Yapı (SMS, Digiturk). Sadece internete bağlı kalmadan, o an etrafta ne varsa onu kullanarak yemeksepeti.com'a ulaştırabilme hedefi.
- DVD Promosyonu. Ayda 15.000 civarı DVD bu şekilde getiriliyor. Ayrıca sipariş sayısı belli bir sayının üstünde olan ve düzgün çalışabilecek, hata yapma ihtimali düşük olan restoranlarla çalışılmak isteniyor.
- Yemeksepeti.com in English. Günde ortalama 350 siparişin alındığı bir servis haline gelmiş.
- Gece Operasyonu. Yemeksepeti'nin 7 gün 24 saat kullanılabilirliği sağlanmış.
- Çabuk ve hatasız sipariş için ne gerekiyorsa o...
- Yeni trenleri ve teknolojiyi takip etmek (Digiturk, WAP, SMS)
- Çabuk öğrenmek ve adapte olmak
- Feedback'in önemi. Nevzat Bey, 8 sene önce oluşturulan modelin halen kullanılıyor olmasını bu etmene bağlıyor.
- Dışadönük olmak (yerinde PR çalışmaları)
- Her tür insanla diyaloğa girebilmek
- Zorluklardan yılmamak (hem finansal hem operasyonel)
- Hatalardan çabuk ve ders alarak sıyrılmak
- Bağımsız çalışma modeli (call center, puanlama sistemi)
- Yaratıcı, yenilikçi, açık fikirli olmak
- Modellerden örnek almak (food.com, waiter.com, webvan.com ..)
- Ulaşılabilir hedefler koymak (iş planı, sipariş tahminleri)
